Dr. Willem Drees sr. (1886 -1988) is altijd een Amsterdammer gebleven. Dat werd duidelijk uit het verhaal dat zijn kleinzoon, Wim B. Drees, vandaag hield op de stoep voor het huis waar Drees sr. bij zijn moeder woonde van 1904 tot 1907. Aanleiding voor de bijeenkomst was de onthulling van een plaquette aan het woonhuis. Een mooi initiatief van de afdeling Oud-West. De kleinzoon vertelde dat Drees op vijfjarige leeftijd al wees was geworden. Sociale voorzieningen waren er in die tijd (eind 19e eeuw) nog niet. De enige toezegging die zijn moeder van de Twentsche Bank kreeg, waar de vader van Drees tot aan zijn vroege dood werkte, was dat de zoon op 18 jarige leeftijd 3 jaar bij de bank mocht komen werken. Dat heeft Drees ook gedaan. Dat de arbeidsverhoudingen toen geheel anders waren dan nu blijkt wel uit het feit dat de jonge Drees een contract kreeg voor drie jaar dat hij uit moest dienen op straffe van terugbetaling van al het verdiende loon bij eerder vertrek of zelfs bij ontslag. De socialistische beweging heeft toch wel wat bereikt als je dit hoort. Drees was een actieve jongeman die al op 15 jarige leeftijd les gaf in stenografie. Ook richtte hij DOS op. De korfbalvereniging Door Oefening Sterker waar hij kon korfballen met zijn grote liefde en latere vrouw To. Toen hij later niet meer in hetzelfde team kon spelen als zijn vrouw, richtte hij opnieuw een korfbalvereniging op waar dat wel weer kon. Drees werd op 5 juli 1904 18 jaar. De leeftijd waarop je lid kon worden van de SDAP. Drees deed dat direct. De afdelingssecretaris schreef hem al in op 1 juli. Drees ging in 1907 bij de Tweede Kamer werken als stenograaf en huurde een kamer in Den Haag. Deze eis werd gesteld door zijn werkgever. Feitelijk bleef hij nog tot 1910 bij zijn moeder in Amsterdam wonen. Toen trouwde hij en vestigde zich definitief in Den Haag en werd daar in 1919 wethouder. In de oorlog was Drees vaak in Amsterdam op verschillende onderduikadressen.
Overigens: Tijdens één van die verblijven in Amsterdam is Drees nog bijna verdronken toen hij na een avondvergadering op weg was naar huis en in dichte mist in de Kostverlorenvaart terecht kwam. Een brugwachter redde hem. Later bleek dat er die avond 9 mensen door de mist in het water waren gelopen, daarvan waren er vier verdronken 1). Na de oorlog zette Drees zijn politieke carrière voort in de landspolitiek. Direct na de oorlog als minister in het kabinet Schermerhorn-Drees en later leidde hij vier kabinetten Drees (1948-1958).
De kleinzoon vertelde dat Drees sr. als rechtgeaarde Amsterdammer zijn carriëre eigenlijk het liefst bekroond had gezien met het burgemeesterschap van Amsterdam. Dat hadden we hem graag gegund. Na de onthulling van de goudglanzende plaquette aan een, hoe typerend voor het stadsdeel, particulier pand dat gesplitst is en gerenoveerd wordt, werden de ballonnen losgelaten. Dat de sociaal-democratie niets met ballonnen op laten heeft en ze liever doorprikt bleek wel toen de ballonnen niet verder kwamen dan de hijsbalk van het naastgelegen pand. Slechts één ballon ontsnapte en steeg ten hemel. Dat moet de geest van Drees zijn geweest. Hij zweeft nu boven de stad en waakt over ons als een echte burgemeester.
Leestip:
1) Zie het boek van Hans Daalder “Willem Drees, De jaren 1940-1948”.